PRODUCEREN

Kapitein Af

Op de valreep kregen we aandacht voor onze serie van het NRC, in de vorm van een interview met Celil Refik Kaya. Hij gaf voor een uitverkochte zaal een prachtig concert. Het laatste dat wij in deze serie organiseerden.

Op de site van Het Concertgebouw staat een interview met ondergetekende over de serie en de overdracht.

Op het blog van Otto staat voor de liefhebber nog een aantal back stage foto’s.

De website blijft voorlopig nog bestaan.

Ook intekenen op de Nieuwsbrief behoort nog tot de mogelijkheden.

Wij blijven kortom, voorlopig nog zijdelings bij de serie betrokken.

Maar om met Mirjam Wijzenbeek te spreken, programmeur van de Kleine Zaal van Het Concertgebouw, “Er is maar één kapitein op het schip.”

Vanaf nu ben ik Kapitein Af.

Balans opmaken

Meesters op de Gitaar is uitgegroeid tot een serie van nationaal en internationaal belang. Het heeft een trouw, gevarieerd en enthousiast publiek en voelt zich thuis in de Kleine Zaal van Het Concertgebouw. Een zaal die perfect van omvang is en misschien wel de mooiste akoestiek voor klassiek gitaar ter wereld heeft.

Het zou natuurlijk heel jammer zijn als de serie zou ophouden te bestaan. Maar ik kan er ook niet eeuwig doorgaan. Bij de voorbereiding van de lopende editie van Meesters op de Gitaar kwam ik erachter dat het seizoen 25 betreft!

Laatste Kaarten

Schubert & the blues

Schubert & the blues

“Schubert & the blues” was de titel van het eerste concert dat Otto en ik in Het Concertgebouw organiseerden. Samen met de prachtige foto, gemaakt door buurman Rollan Didier, vatte het precies samen wat het publiek kon verwachten: een zanger, een gitarist en een programma met klassieke en ‘andere’ muziek.

Ik wilde Schubert & the blues gebruiken om iets uit te leggen over het belang van een goede foto, op een lezing aan studenten van het Conservatorium van Amsterdam over mijn ervaringen als organisator van Meesters op de Gitaar, de gitaarserie in Het Concertgebouw.

Uiteindelijk heb ik de foto niet gebruikt, maar dat betekent niet dat hij nu voorgoed in de la verdwijnt.

De lezing was een succes. Er werden aantekeningen gemaakt. Heel veel vragen gesteld. Het was leerzaam. Voor de studenten. Maar ook voor mij. Ik ga het vaker doen.

Uitstel

Vanwege Corona stelden we het concert een jaar uit. Omdat er toen nog maar tachtig mensen de zaal in mochten maakten we van één concert, twee kortere. Daarna werden er versoepelingen aangekondigd. Nu konden de twee concerten weer worden samengevoegd tot een. Nadat we dat aan iedereen hadden laten weten, bleken de Verenigde Staten hoog risico gebied zodat hij tien dagen in quarantaine moest. Als hij al het vliegtuig in zou komen, want met die besmettelijke variant, wie weet werd hij wel positief getest.

Omdat het een cultureel evenement betrof kon voor de quarantaineregel een uitzondering worden aangevraagd. En toen dat was gebeurd werden de regels versoepeld, verviel de quarantaineplicht en leek er geen vuiltje meer aan de lucht.

Op het balkon in de kleine zaal van het Concertgebouw

zat een man die bij elke virtuoze passage van de gitarist op het podium in de lach schoot. Een paar stoelen verderop in dezelfde rij, zat een vrouw die steeds nadrukkelijk naar voren boog om boos naar de lachende man te kijken. Maar hij merkte haar niet op.

Ook de speciaal voor deze gelegenheid gecomponeerde wereldpremière werkte keihard op de man zijn lachspieren. Tijdens de razendsnelle opening barstte hij in lachen uit.

Opeens zag hij de boze vrouw.

Hij verontschuldigde zich. SORRY. Maar hij kon niet meer stoppen met lachen. Hahaha. ‘Oh sorry’ , ha ha ha ‘pardon’, ja sorry’.

Nu begonnen er mensen mee te lachen. Eerst een paar, maar het werden er steeds meer. Al snel zat het halve balkon te schateren. ‘HA HA HA!!’

De Noorse componist die speciaal voor de première vanuit Oslo naar Amsterdam gekomen was, had verwacht dat het Nederlandse publiek op het gebied van hedendaagse muziek wel wat gewend zou zijn.
‘Dat is ook zo’, zei ik.

Maar hij geloofde me niet.

Expositie Beelden Evens Pierre

De kleine vriend is groot geworden en hij blijkt prachtige beeldjes te kunnen maken. Ik dacht, daar gaan we eens wat leuks mee doen.

Catalogus Evens Pierre Expositie beelden, Lust en Kikke

Zonder Nelson, Herman en Arjen was het natuurlijk nooit zo mooi geworden. Otto maakte de hapjes. Die man is ook van alle markten thuis.

Carlos Moscardini. Alsnog.

Afgelopen zaterdag voor een bijna uitverkochte zaal stond in onze serie iets niet op het programma, wat wel was aangekondigd. Ik vermoedde dat dat geen probleem zou opleveren maar de eerste de beste die ik sprak begon over Moscardini.

Roberto Aussel, de solist van de avond wilde liever niet iets hoeven zeggen voorafgaand aan zijn concert, dus deed ik het maar. “Geen Moscardini dus. Maar wel heel veel ander moois.”

Na afloop van het concert vroeg iemand wat of ik toch gezegd had. Ze had er niets van verstaan. Moscardini? Dat er tijdens het concert geen muziek van Moscardini had geklonken, was haar niet opgevallen.

Voor de mensen die hem toch gemist hebben, of zijn muziek hadden willen leren kennen: Hieronder een cd van Moscardini. Een oudje. Door de meester zelf gespeeld.

Meesterpianisten

Meesterpianisten moeilijke mensen?
Och, ik spreek liever van bijzondere mensen…

“Drie weken voor het concert kreeg de Amerikaanse pianist Earl Wild een hartaanval maar hij wilde, nee hij moést zijn concert geven in het Concertgebouw. Er zat een arts op de eerste rij, een huisvriend met een bloeddrukmeter in de kleedkamer en we hadden een paar extra lampjes bij het rechterpedaal neergezet want aan zijn rechteroog was hij praktisch blind. De grote vraag was natuurlijk of hij Fantaisie Impromptu zou kunnen spelen? Met al die medicijnen… Konden zijn vingers het nog wel aan? Tijdens de repetities leek dat een probleem maar op het concert… Ik vond het werkelijk het hoogtepunt van de avond.”

Earl Wild overleed vijf jaar later op 94 jarige leeftijd. “Wat worden ze toch oud, die pianisten”, zei Clairy. “Dirigenten worden nog ouder”, sprak Marco. “Dat komt door al die bewegingen die ze met hun armen maken.”

Muzikale Kring

Impresario Marco Riaskoff was te gast in de Muzikale Kring. Zijn prestigieuze pianoserie in de grote zaal van het Concertgebouw van Amsterdam beleeft dit seizoen zijn 32ste editie. Het gesprek ging over de opbouw van zo’n instituut, over zijn favoriete klavierleeuwen en toonfluisteraars en over Martha Argerich, die hij ondanks haar twee afzeggingen, toch weer heeft uitgenodigd

Op de verjaardag van Mischa Maisky kwam ik haar tegen en was het toch weer gezellig. Nee, geen excuses. Maar ja, ik wil het publiek de gelegenheid ook niet ontnemen…. Want ze is natuurlijk fantastisch…

Meesterpianisten

Riaskoff begon in ’85 voor zichzelf. “Andere pianoseries programmeerden alleen mensen uit hun eigen stal maar ik programmeerde zonder rekening te houden met wie hen vertegenwoordigde”. “Je schoot onder andermans veren!”, zei Clairy. “Dat zou je zo kunnen noemen”, zei Marco. De series verdwenen “langzamerhand op natuurlijke wijze”. Met het Concertgebouw sprak hij af dat zij niet óók een pianoserie zouden programmeren.

“Ik introduceer enkel mensen met wie ik iets heb”, zei Riaskoff. Earl Wild, Alfred Brendel en Alexander Gravylyuk, om er maar een paar te noemen. Met Radu Lupu kreeg hij een speciale band en ontwikkelde hij een heuse vriendschap. “Door Lupu heb ik een wereld ontdekt.” We luisterden naar Lupu die Schubert speelt. “Hij vertrekt vanuit de stilte hoor je wel.”

Arcadi Volodos

“Arcadi Volodos heb ik zelf ontdekt. Die wilde helemaal niet meer optreden. Zijn vorige manager, Mijnheer Wilford van Colombia Artist Management had een clown van hem gemaakt. Iemand gaf mij een cassettebandje, een abominabele amateuropname van een concert. Op een dag was ik alleen op kantoor en ik dacht, ik zal er toch eens naar luisteren. Héél bijzonder. Later vroeg Lupu of ik wel eens van Volodos had gehoord. Lupu zei ‘Volodos heeft meer techniek in zijn pink dan ik in beide handen.’ Dat is onzin natuurlijk. Maar toen wist ik wel, die kan ik met een gerust hart uitnodigen.”

Behalve piano kwam ook viool, schaatsen en jodelen – jazeker, jodelen – ter sprake. De financiële situatie van de serie blijkt niet zo rooskleurig als menigeen denkt. “Het lijkt misschien wel of die zaal elke keer is uitverkocht, maar dat is echt niet altijd zo.” Waarop Clairy, Dominique en ondergetekende spontaan kaarten bestelden.
Wie dat ook wil, doet dat via de website van Meesterpianisten.

Hieronder de fragmenten die Marco Riaskoff heeft laten horen.

Foto helemaal boven: Grigori Sokolov. Foto via Instagram

Johan Dorrestein

MAN ACHTER DE SCHERMEN

De nieuwjaarsmatinee van het Nederlands Blazers Ensemble, een obligatie voor een huisconcert en de Roma Rock School in Macedonië. U heeft er misschien wel eens van gehoord, maar dat Johan Dorrestein er bij betrokken was, wist u waarschijnlijk niet.

Als minister van financiën van tal van ensembles en festivals wordt hij geacht het culturele huishoudboekje in de gaten te houden maar zijn roem dankt hij vooral aan zijn vermogen tot het ‘binnenhalen’ van geld.

Hoe doet hij dat toch, subsidiegevers overtuigen een project te financieren? Kan hij een ensemble naar een hoger niveau tillen? Mag hij zich ongestraft met de inhoud bemoeien? Vindt hij het eigenlijk wel leuk om zakelijk leider te zijn? Was hij niet liever muzikant gebleven?

MUZIKALE KRING
Allemaal vragen die aan de orde kwamen tijdens de Muzikale Kring. Het antwoord kwam neer op: je doet het samen. Laat je inspireren en zoek mensen die jouw idee een goed idee vinden. Die jouw enthousiasme willen delen. Organisatorisch, muzikaal én financieel. Een belangrijke les tussen de regels : maak reuring. Laat onverwachte gebeurtenissen plaatsvinden. Op het podium. In de zaal. In de pauze.

JOHAN DORRESTEIN
Johan Dorrestein begon als regelneef voor het Amsterdams Gitaartrio waar hij lid van was, en groeide uit tot zakelijk leider van groepen en ensembles als de Amsterdamse Bach Solisten, het Nederlands Blazers Ensemble en Musicians without Borders. Hij was een van the founding fathers van Splendor en werkt tegenwoordig, na een tussenstop bij het Holland Festival, voor de Cello Biënnale.

OVEREENKOMSTEN
Clairy zag overeenkomsten: Een gitarist. Voormalig lid van het Amsterdams Gitaartrio. Goed in organiseren. Maar wat mij betreft houdt het daar op. Om maar iets te noemen. Johan speelt geen gitaar meer.

Hier speelde Johan Dorrestein nog wel samen met Olga Franssen en Helenus de Rijke :
Are you afraid of the dark van Chiel Meijering

Maarten Mostert

In de laatste Muzikale Kring voor de zomerstop interviewde Clairy Polak cellist Maarten Mostert, oprichter van Amsterdam Sinfonietta, de Cello Biënnale en hoofdvakdocent aan het Conservatorium van Amsterdam.

Het ging over het grootste cellofeest ter wereld, over Nederlands oudste, professionele strijkorkest en over lesgeven aan ambitieuze studenten. Over Pablo Casals, de Pablo Casals Kring en over het geluid van de cello dat een stofje vrijmaakt waar mensen gelukkig van worden. Maarten is er zeker van dat dat laatste bestaat. We speelden muziek van Casals, Elgar en Boccherini. Na afloop dronken we iets te veel drank. Maar op zo’n avond, in zulk gezelschap, op zo’n balkon, in het midden van de stad. Hoe kan het ook anders?

De Muzikale Kring, er zijn inmiddels vier afleveringen geweest, is een succes. Maar het kan nog beter. Daar wordt binnenkort over vergaderd. Jazeker.