Esther Steenbergen

gitariste met brede belangstelling

achter en voor

Open Bac

open bac in het betty asfalt complex

De eerste was alweer 40 (!) jaar geleden. Of ik ook iets wilde komen spelen vroeg Sipko die traditiegetrouw elk jublieum presenteert en die ik toevallig tegenkwam.

Hij had het over de Open Bak, het legendarische try-out podium dat met de sluiting van Theater de Engelenbak bijna de nek was omgedraaid maar als open BAC vooortleeft in het Betty Asfalt Complex .

Ik hoorde er niks meer over en ging naar Barcelona om de Arie te repeteren. Toen ene Ben Lansink belde om te vragen of ik nog iets nodig had voor mijn optreden dacht ik dat hij een verkeerd nummer te pakken had maar ik bleek gewoon geprogrammeerd te staan.

Dat was afgelopen week en allemaal veel leuker dan gedacht. Nu raad ik iedereen aan om ook eens naar de Open Bac te gaan: elke dinsdag in het Betty Asfalt Complex.

De Entertainer

Ik wilde gaan, las één, nee twee matige recensies en begon vervolgens te twijfelen. Toen belden vrienden die te veel kaartjes hadden gekocht en zo zat ik alsnog bij De Entertainer.  Alsof het een speciaal voor mij geschreven voorstelling betrof over mijn favoriete stokpaardje: achter en voor.

Geen geënsceneerde making of, geen tragische held die de ene na de andere tegenslag moet incasseren. Geen gezwets over hoe de spanning van je afvalt als je eenmaal op het podium staat. Niks van dat al. Archi is een lul maar kan heel goed foute grappen vertellen. Zijn leven is een puinzooi, het vak is in verval en ondertussen probeert hij de ballen in de lucht te houden. Archi doet Alles voor de show. Hij zal wel moeten.

Gijs Scholten van Asschat is niet alleen een fantastische Archi, hij is ook Gijs Scholten van Aschat. Hij schmiert met de actualiteit, de politiek en het theater voor Anne Frank en brengt zo een extra laag aan. Hiermee wordt hij ook een soort Archi. Met dank aan een regering die kunstenaars wegzet als profiteurs, aan een publiek dat tijdens voorstellingen met mobieltjes zit te spelen en aan producenten die theatervoorstellingen als verdienmodellen zien en er event-achtige bedrijfsuitjes van maken.

Er zijn – met dank aan de matige recensies(?) – nog kaarten.
Gaan. Gaan. Gaan.

The art of asking

Het ging om een Vivaldi concert en een trio van Paganini. Ik had het nog nooit gespeeld maar Hubert zei dat ik het de eerste paar keer best van blad mocht spelen. De gitarist van het Heidelberger Kammer Orchester moest wegens familieomstandigheden terug naar de VS en er werd met spoed een vervanger gezocht. Het ging om 21 concerten op rij. Een heuse buitenkans.

Ik sprong in de trein, kwam ‘s middags aan in Mannheim en werd,  ingeklemd tussen twee kwebbelende Amerikaanse violistes,  in een spelersbusje naar een theater gereden dat honderden kilometers verderop lag. Ik was jong en enthousiast en er van overtuigd dat mijn carrière vanaf dat moment een enorme vlucht zou nemen. Want hoe vaak krijg je de kans om als solist op te treden in Duitsland? Heel vaak, zou later blijken. Maar dat wist ik toen nog niet.

Nog diezelfde avond worstelde ik me door Vivaldi heen, moest ik in de pauze CDs verkopen – de kurk waar het orkest op dreef –  en speelde ik voor het eerst in mijn leven een trio van Paganini trio, met publiek erbij. Na afloop van het concert  nam de leider van het ensemble het woord en vroeg aan het publiek of iemand misschien nog plek had om een lid van het ensemble te herbergen.

Anders was het niet vol te houden legde Klaus Preis me later uit. Klaus was behalve de klavecinist van het gezelschap, ook de eigenaar van het busje en de CDs. Ook het grote huis in Mannheim waar we sliepen als we in de buurt optraden was van hem. Het Heidelberger Kammer Orchester  was Klaus’ eenmanszaak.

Die eerste avond logeerde ik bij een stel, waar behalve ik, ook de altist bleef slapen. Het echtpaar vond het reuze interessant echte künstler kennen zu lernen. Dat gold vooral voor de vrouw van het stel. Zij trok zich nadat haar man naar zijn werk vertrokken was, na het ontbijt nog even terug met de altist.

Gisteren stuurde Peter me een link naar een TEDTalk  waarin Amanda Palmer betoogt dat kunstenaars moeten durven vragen. Om geld, om hulp en om slaapplaatsen. Ze is er goed in zo blijkt. Maar ze is niet de enige. Het orkest van Klaus speelde met uitzondering van oudejaarsavond, elke dag van het jaar. Ook Klaus  verstond de kunst van het vragen.

heidelberger kammerorchester

achter en voor bij de Slegte

foto: beeldopbouw, pim geerts

Menno Wigman nodigde ons van harte uit voor een unieke poëzieavond in het paradijs van de ramsj omdat het befaamde filiaal in de Kalverstraat binnenkort haar deuren sluit. De toegang was gratis, de bundels nagenoeg te geef. De stadsdichter van Amsterdam zelf, was spreekstalmeester. Hij zwaaide met rode enveloppen waarin het honorarium zat voor de dichters die hun werk voordroegen. Dat vond ik niet zo chique. De wetten van achter en voor gelden ook in de Slegte.

Ik wil de hemel en ik wil de straat,
ik wil in zestigduizend hoofden ruisen
en iedereen een tand uitslaan
voor ik de weg van alle boeken ga
en roemloos bij De Slegte sta.

uit De weg van alle boeken, Mijn naam is legioen,

Dag van de Klassieke Muziek

Het is vast goed dat zo’n dag bestaat al vind ik het van weinig liefde getuigen lezers van klassieke zaken korting te geven en musici het volle pond te laten betalen. Maar ik word zo mies van al die lieve, mooie, rare musici met hun foldertjes en stapels CD’s achter hun tafels. Laat ze in vredesnaam die wereldvreemde wezens blijven die met één streek over de snaren of met het verplaatsen van lucht een instant andere wereld scheppen die mij gelukkig maakt.