Esther Steenbergen

gitariste met iets te brede belangstelling

gehoord-gezien-gelezen

Dubbel boekhouden

Het begint met een kras op de gevel en gaat van kwaad tot erger.  Christie Malry houdt een grootboek bij waarin hij zijn persoonlijke rekening met de maatschappij vereffent.

Aan de debetkant noteert hij het onrecht dat hem is aangedaan – een onheuse bejegening van zijn directeur is de eerste van een lange lijst – aan de creditkant de schade die hij toebrengt met vergeldingsmaatregelen. Die zijn niet mis. Aan het opmaken van zijn tegoed komt hij dan ook niet toe.

Ik heb het over De dubbele boekhouding van Christie Malry, een boek van B.S. Johnson.

Postmoderne Hutspot

Jan Marijnissen vindt het belangrijk dat de mensen weten dat de Gouden Eeuw na de Middeleeuwen komt. Onderwijs ligt voor de hand, maar Jan Marijnissen zag meer in een Nationaal Historisch Museum. Nu staat er in Amsterdam best een behoorlijk museum dat vrij veel aandacht aan de nationale historie besteedt maar dat is vast veuls te elitair voor Jan. Alhoewel het ook nog mogelijk is dat hij daar nooit is geweest.

Dat was namelijk het geval met het Zuiderzee Museum al weerhield hem dat er niet van, de directeur te verwijten daar ‘een postmoderne hutspot’ te hebben gecreëerd.

‘Informatie uit tweede hand’, verklaart Jan later, als hem wordt gevraagd waarom hij diezelfde directeur zijn diensten aanbiedt als ‘verkenner in het politieke krachtenveld.’  Nadat de directeur Jan’s aanbod heeft aangenomen denkt Jan  ‘Ik ga er toch eens kijken.’

En ach, ‘het feit dat hij daar een paar huisjes opgetooid heeft met kledingstukken en zo, dat vonden sommige mensen niet gepast. Nou ik vind het Spielerei…’

Een leerzaam uitstapje dus voor iemand die eerder zijn bezorgdheid over de plannen van de directeur verwoordde met  ‘Laten we ons hoeden voor het hobbyisme van een stel nieuwlichters‘.

De diensten van Jan hebben de directeur en zijn Nationaal Historisch Museum niet geholpen. Na jaren ruziemaken, stapels bouwplannen en talloze haalbaarheidsonderzoeken, bestaat het museum uit niet meer dan een website waar op te lezen valt dat er geen redactie meer op zal worden gepleegd.

Ik weet niet of de directeur daar zelf erg rouwig om is. ‘Ik hou niet van het woord nationaal… historisch vind ik overbodig, omdat je dat ook op een andere manier kunt zeggen… en museum is natuurlijk een prima woord maar ook niet echt nodig’.

Zo maar een uitspraak van Erik Schilp , directeur van het Nationaal Historisch Museum, gehoord in een fantastische documentaire van Michiel van Erp.

power dressing

Weet  Evelien van Veen  niet welke foto’s de beeldredactie bij haar artikel plaatst? Of is het haar gewoon niet opgevallen? Geen woord over dit bijzondere mannenpak.

Wat bezielt een modeontwerper om een pak in nazi kleuren te ontwerpen? En hoe zit het met dat bijpassend snor-accessoire? Ooit zag ik in een vrouwenblad , Anne Frank afgebeeld als stijlicoon. Is hier sprake van dezelfde onnozelheid? Of hebben we hier te maken met een bewonderaar?

Tweeënzeventig jaar

Picasso was te gast, live op de Engelse televisie. Kijkers konden vragen stellen per telefoon. Een beller vroeg hem om een paard te tekenen. Picasso tekende een paard. Later in de uitzending werd de tekening geveild. Het bracht heel veel geld op. Een volgende beller zei dat Picasso het maar makkelijk had. In één minuut zoveel geld verdienen. Picasso antwoordde:  ‘Niet in één minuut. In tweeënzeventig jaar’

Gehoord in Wintergasten

Brazilië

Iedereen speelt er samba, alle vrouwen zijn beeldschoon en er wordt de hele dag caipirinhas gedronken. Ik wil dolgraag naar Brazilië. Gelukkig ben ik geabonneerd op de nieuwsbrief van het SICA en daarin werd ik geattendeerd op een talkshow over de relatie Nederland-Brazilië. Ik had geen idee wat dat inhield maar het kon vast geen kwaad om een kijkje te gaan nemen. Dat hadden er meer gedacht want het was een gezellige drukte met veel (oude) bekenden die ook naar Brazilië wilden.

We leerden dat 2011 het Nederland-Brazilië jaar is. Dat er een Brazilië festival komt, dat het SICA heeft een website heeft gelanceerd ten behoeve van de culturele uitwisseling en het Festival Europalia in het kader staat van Brazilië . Brazilië is hot. Zoveel is wel duidelijk.

Speciaal voor de talkshow waren er drie echte Brazilianen ingevlogen om te vertellen over het leven als festivaldirectrice, architect of acteur. Zij temperden het inmiddels op de tribune ontstane enthousiasme. Zo blijkt er altijd wel ergens een Brazilië jaar te worden georganiseerd, moet er elk jaar weer opnieuw geld bijeen geschraapt worden en is de subsidieregeling voor kunstprojecten niet meer dan een verkapte vorm van marketing voor het bedrijfsleven.

Maar ze vertelden ook dat de groei van de economie hand in hand gaat met een groeiende middenklasse en een steeds groter wordende behoefte aan invulling van vrije tijd en dat het WK voetbal en de Olympische Spelen een blijvende verandering teweeg zullen brengen. Dus zagen ze ook kansen. Voor kunst en cultuur. Al hoopten ze tegelijkertijd dat er niet alleen geld in kunstprojecten zal worden gestopt want aan het onderwijs valt ook nog wel wat te verbeteren.

Het schijnt dat niet iedereen in Brazilië in favela’s woont – die tegenwoordig ‘communities moeten worden genoemd – dat niet alle Brazilianen de hele dag choro’s zingen en dat ze ook niet allemaal even mooi zijn. Want zeiden de Brazilianen, Nederlanders lopen ook niet de hele dag stoned op houten klompen door het tulpenveld.

Geen clichés dus. Maar wat dan wel? vroeg ik mij als gitariste met brede belangstelling af,  tijdens de na afloop geserveerde caipirinhas. Wat is er dan wel typisch Nederlands – Braziliaans aan deze culturele uitwisseling behalve het paspoort van de deelnemers?